Bài 5 Tự lập trang 23, 24, 25 SGK GDCD lớp 6 Cánh Diều

Hướng dẫn trả lời câu hỏi Khởi động, khám phá, luyện tập vận dụng trang 23, 24, 25 SGK GDCD lớp 6 Cánh Diều. Bài 5: TỰ LẬP 

Khởi động

Đề bài: Những việc làm nào em có thể tự làm ở nhà, ở trường để thể hiện tính tự lập.

Những việc làm nào em có thể tự làm ở nhà, ở trường để thể hiện tính tự lập là: quét nhà, lau nhà, tự học bài và làm bài tập về nhà, giúp mẹ nấu cơm, tự giác học bài và làm bài tập; tự giác thức dậy sớm chuẩn bị đồ dùng cá nhân để đi học;…

Câu hỏi Khám phá 1 trang 23 SGK GDCD 6

Quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi

a) Những biểu hiện trên thể hiện tính cách gì?

b) Bản thân em đã tự làm được những việc nào trong những việc trên?

c) Em hiểu thế nào là tự lập?

a) Những biểu hiện trên thể hiện tính cách tự lập:

1) Học bài và làm bài tập.

2) Đi học.

3) Tưới cây.

4) Gấp chăn màn.

b) Bản thân em đã tự làm được tất cả những việc trên, ngoài ra em còn tự làm được những việc khác như: Trông em, nấu cơm cho bố mẹ, dắt chó đi dạo, tự giác học tập,…

c) Theo em tự lập là tự làm lấy công việc bằng khả năng, sức lực của mình.

Khám phá 2

a) Quan sát hình ảnh sau và cho biết biểu hiện của tính tự lập

b) Hãy kẻ bảng vào vở rồi liệt kê các biểu hiện của tính tự lập và trái với tự lập theo mẫu dưới đây:

a)  Biểu hiện của tự lập:

– Tự tin, tự làm lấy việc của mình.

– Bản lĩnh, tự mình tìm cách vượt qua khó khăn.

– Có ý chí nỗ lực phấn đấu, kiên trì, bền bỉ thực hiện kế hoạch đã đề ra.

b) Các biểu hiện của tính tự lập và trái với tự lập

Khám phá 3

Câu a

Đọc thông tin và trả lời câu hỏi

Long là học sinh giỏi môn Toán và các môn khác như Văn, Hoá, Sinh, Tiếng Anh. Năm lớp 12, Long đã đoạt giải nhất môn Toán trong kì thi học sinh giỏi cấp tỉnh.

Từ năm lớp 10, Long đã chủ động xin ba mẹ cho đi làm thêm ở một quán cà phê. Vì xót con, mẹ Long ngăn cản, sợ con đi làm gặp những tình huống không hay. Sau khi đã thuyết phục mẹ đồng ý, Long thấy mình có thời gian rảnh rỗi nên đi làm thêm để trải nghiệm. Nhờ đó, Long có một khoản tiền nho nhỏ mua sách vở và những món đồ mình yêu thích mà không phải xin tiền ba mẹ.

Theo Long, tinh thần tự lập trong mỗi người rất quan trọng. Nó không chỉ giúp bạn trẻ tự chủ, bản lĩnh trong cuộc sống, mà còn là cách để giảm bớt gánh nặng cho ba mẹ.

a) Em có suy nghĩ gì qua thông tin trên?

b) Vì sao anh Long có thể mua sách vở và những món đồ mình yêu thích mà không cần phải xin tiền ba mẹ?

c)  Có ý kiến cho rằng, người tự lập là người không cần sự giúp đỡ từ người khác. Em có đồng tình với quan điểm trên không? Vì sao?

a) Sau khi đọc thông tin trên em có suy nghĩ như sau:

Em đồng tình với vệc làm của Long, việc bạn đi làm thêm tại quán cà phê có thêm trải nghiệm dày dạn hơn trong cuộc sống, có một khoản tiền nho nhỏ mua sách vở và những món đồ mình yêu thích mà không phải xin tiền ba mẹ. Nó không chỉ giúp bạn trẻ tự chủ, bản lĩnh trong cuộc sống, mà còn là cách để giảm bớt gánh nặng cho ba mẹ.

b)   Anh Long có thể mua sách vở và những món đồ mình yêu thích mà không cần phải xin tiền ba mẹ vì nhờ việc đi làm thêm mà anh Long có thêm một khoản tiền mà không cần phải xin bố mẹ.

c) Em không đồng ý với quan điểm người tự lập là người không cần sự giúp đỡ từ người khác đó, vì tự lập đôi khi cũng cần những người khác giúp đỡ và góp ý để mình có hướng đi đúng đắn hơn. Không phải tự lập là hoàn toàn không cần sự giúp đỡ từ bố mẹ, thầy cô, có những việc rất cần sự giúp đỡ, định hướng và khi bản thân làm sai có người sửa đổi thì mới có thể thành công được.

Câu b

Thảo luận cùng các bạn về ý nghĩa của tự lập

– Đối với kết quả học tập và làm việc của bản thân

– Đối với mỗi cá nhân, gia đình và xã hội.

– Đối với kết quả học tập và làm việc của bản thân: Tự lập trong học tập và làm việc giúp chúng ta có kết quả tốt hơn, chủ động trong mọi công việc và được thầy cô, bạn bè yêu quý.

– Đối với mỗi cá nhân, gia đình và xã hội: tự lập là một đức tính tốt giúp chúng ta làm chủ được suy nghĩ và tự chịu trách nhiệm trước những việc mình làm; Tự lập giúp chúng ta tự tin, bản lĩnh, giải quyết các công việc và nhận được sự kính trọng của mọi người.

Giải câu hỏi Luyện tập trang 25 GDCD 6 SGK Cánh Diều

Câu 1. Em đồng tình hay không đồng tình với các ý kiến dưới đây? Vì sao?

A. Tính tự lập không tự nhiên mà có.

B. Chỉ có con nhà nghèo mới cần sống tự lập.

C. Học cách sống tự lập đề trưởng thành.

D. Nên tự lập càng sớm càng tốt.

E. Tự lập sẽ dễ trở thành người ích kỉ, độc đoán.

 Em đồng tình và không đồng tình với các ý kiến dưới đây

– Em đồng tình với ý kiến:

A. Tính tự lập không tự nhiên mà có.

=> Vì đức tính tự lập của con người phải qua quá trình rèn luyện, học tập mới thành không phải tự nhiên mà có sẵn.

C. Học cách sống tự lập đề trưởng thành.

=> Khi chúng ta biết tự lập thì sẽ đến với thành công hơn.

D. Nên tự lập càng sớm càng tốt.

=> Ngay từ nhỏ chúng ta cần nên học cách tự lập, từ những việc nhỏ đến những việc lớn trong xã hội.

– Em không đồng tình với ý kiến:

B. Chỉ có con nhà nghèo mới cần sống tự lập.

=> Tất cả con người chúng ta nên học cách tự lập ngay từ khi còn nhỏ, ngay cả khi gia đình có điều kiện kinh tế hay khó khăn, nếu có điều kiện kinh tế mà ỷ lại, dựa dẫm vào người khác thì sớm muộn gì cũng đi đến thất bại.

E. Tự lập sẽ dễ trở thành người ích kỉ, độc đoán.

=> Tự lập tạo cho con người tính chủ động, tự tin vào bản thân mình và tạo giá trị cho bản thân; tự lập mà trở nên ích kỉ và độc đoán thì đó không phải tự lập.

Câu 2. Em hãy kể lại những việc làm của bản thân không thể hiện tính tự lập trong cuộc sống và nêu cách khắc phục.

Những việc làm của bản thân không thể hiện tính tự lập trong cuộc sống và cách khắc phục:

– Thỉnh thoảng quên gấp chăn em khắc phục bằng cách mỗi sáng thức dậy là phải nhớ gấp chăn màn luôn.

– Quên tưới rau. Em khắc phục bằng cách đặt lịch hẹn trong điện thoại về ngày em cần tưới rau.

– Em quên làm bài tập tiếng anh. Em đã khắc phục bằng cách ghi những bài tập ra giấy và hẹn đồng hồ báo thức để làm bài tập.

Câu 3. Tình huống:

Trong giờ kiểm tra Toán, gặp bài khó, Nam loay hoay mãi vẫn chưa giải được. Thấy sắp hết giờ mà bạn vẫn chưa làm xong bài, Dũng ngồi bên cạnh đưa bài đã giải sẵn cho Nam chép.

a) Em có nhận xét gì về việc làm của Nam và Dũng?

b) Nếu là Nam, em sẽ làm gì? Vì sao?

c) Nếu là Dũng, em sẽ làm gì? Vì sao?

Tình huống: Từ tình huống trên em có những suy nghĩ sau:

a) Theo em, việc làm của Nam và Dũng là sai khi Dũng khiến cho bạn Nam không tự lập trong lúc làm bài.

b) Nếu là Nam, em sẽ từ chối chép bài của Dũng và tự giác nghĩ cách làm. Hoặc có thể hỏi bạn cách giải. Như thế sẽ khiến cho em nhớ bài lâu hơn, rèn luyện tính tự lập.

c) Nếu là Dũng, em sẽ không cho bạn chép bài mà chỉ bạn cách làm. Vì như thế mới khiến bạn có thể tự lập và lần sau khi gặp bài toán tương tự bạn có thể dễ dàng làm được.

Câu 4. Hãy kể lại những hoạt động, việc làm thể hiện tính tự lập của các bạn trong lớp, trong trường mà em đã quan sát hoặc tham gia. Em học tập được điều gì khi quan sát và tham gia các hoạt động đó?

Những hoạt động, việc làm thể hiện tính tự lập của các bạn trong lớp, trong trường mà em đã quan sát là:

Những việc làm tự lập của các bạn trong lớp em:

– Các bạn tự giác học bài cũ và làm bài tập rất đầy đủ

– Những hôm trực nhật, bạn làm trực nhật rất sớm và sạch sẽ

– Các bạn trong lớp em đi học rất sớm

– Tự giác tập thể dục thể thao, rèn luyện cơ thể.

Vận dụng

Câu 1. Hãy lập kế hoạch rèn luyện tính tự lập của bản thân theo bảng hướng dẫn dưới đây và chia sẻ cùng các bạn trong nhóm:

Kế hoạch rèn luyện tính tự lập của bản thân theo bảng hướng dẫn dưới đây và chia sẻ cùng các bạn trong nhóm: (HS tự liên hệ bản thân)

Câu 2. Em tham gia một trại hè trong 4 ngày, sống xa gia đình. Hãy viết nhật kí, liệt kê những công việc chuẩn bị của em trước chuyền đi, những việc em làm trong thời gian ở trại hè, thể hiện tính tự lập của em khi xa bố mẹ.

Nhật ký, liệt kê những công việc chuẩn bị của em trước chuyến đi, những việc em làm trong thời gian ở trại hè, thể hiện tính tự lập của em khi xa bố mẹ. (HS tự liên hệ bản thân)